Dünyanın en eski şarkısını dinlediniz mi?
1950’lerin başlarında arkeologlar, M.Ö. 14.yy’dan kalma kil tabletleri gün yüzüne çıkarttılar. WFMU‘nun (WFM Upsala) açıklamasına göre; Suriye’de bulunan antik şehir Ugarit’te keşfedilen bu tabletler Hurri diline ait çivi yazısı sembollerinden oluşuyor. Bu keşif ile birlikte, 3 bin 400 yıllık ilahi, dünyanın bilinen en eski müzik parçası olma özelliğini alıyor. Kaliforniya Üniversitesi’nde Assiriyoloji (Asur Kültürü Bilimi) profesörü Anne Draffkorn Kilmer, 1972 yılında bu tabletlerin tercümesini yaptı.
Richard Fink, 1988’de Archeologia Musicalis makalesinde, yedi notalık diyatonik gamın ve harmoninin 3 bin 400 yıl önce de var olduğu teorisinin kanıtlandığından bahsediyor. Fink’in bahsettiğine göre, pek çok müzik bilimcinin görüşünün, antik harmoninin var olmadığı hatta var olmasının imkansız olduğu ve gam olgusunun ancak Antik Yunan medeniyeti kadar eski olabileceği doğrultusundaydı. Kilmer’ın meslektaşı Richard Crocker‘a göre ise bu keşif, Batı Müziği‘nin kökeni hakkındaki kavramın köklü bir değişime gitmesine yol açmıştır.
Richard Fink, 1988’de Archeologia Musicalis makalesinde, yedi notalık diyatonik gamın ve harmoninin 3 bin 400 yıl önce de var olduğu teorisinin kanıtlandığından bahsediyor. Fink’in bahsettiğine göre, pek çok müzik bilimcinin görüşünün, antik harmoninin var olmadığı hatta var olmasının imkansız olduğu ve gam olgusunun ancak Antik Yunan medeniyeti kadar eski olabileceği doğrultusundaydı. Kilmer’ın meslektaşı Richard Crocker‘a göre ise bu keşif, Batı Müziği‘nin kökeni hakkındaki kavramın köklü bir değişime gitmesine yol açmıştır.
Kilmer ve Crocker, Yakın Doğu Müziği hakkındaki bilgileri anlattıkları “Sessizlikten Gelen Sesler” (Sounds From Silence) isimli sesli kitabı CD ortamında yanında, içerisinde bulunan şarkıların geldiği tabletlerin tercümelerinin ve fotoğraflarının bulunduğu bir kitapçıkla birlikte yayımladılar. CD’de bir de “Antik Ugarit’ten Bir Hurri Kült Şarkısı” adıyla dünyanın en eski bestesi de yer aldı. Antik Ugarit’te lir çalındığı tahmin edildiği için beste de lirle çalındı. Ne yazık ki, o parçayı dinleyebilmek için satın almak gerekiyor; fakat parçanın Lir ile çalınan farklı bir yorumunu asıl kaşifi olan Dr. Richard Dumbrill’den esinlenen Michael Levy‘den şu videoyla dinleyebilirsiniz.
Hurriler, M.Ö. 1550'lerde krallık olarak teşkilatlandı. Merkezleri bugünkü Urfa idi. Diğer merkezleri Diyarbakır, Mardin ve Kerkük arasında kalan bölgedir. Kürt aşiretlerinin yaklaşık üçteikisinin adları Hurri dilinden geliyor.
Kaynakça: Open Culture, Gaia Dergi, Rudaw
Yorumlar
Yorum Gönder